NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
63 - (710) وحدثني
أحمد بن حنبل.
حدثنا محمد بن
جعفر. حدثنا
شعبة عن
ورقاء، عن
عمرو بن
دينار، عن
عطاء بن يسار،
عن أبي هريرة،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم؛ قال:
"إذا
أقيمت الصلاة
فلا صلاة إلا
المكتوبة".
وحدثنيه محمد
بن حاتم وابن
رافع. قالا:
حدثنا شبابة.
حدثني ورقاء،
بهذا الإسناد.
{63}
Bana, Ahmed b. Hanbel
rivayet etti. (Dediki): Bize, Muhammet! b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki): Bize,
Şu'be, Verkaa'dan, o da Amr b. Dinar'dan, o da Atâ' b. Yesâr'dan o da Ebû
Hureyre'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den naklen rivayet etti.
Şöyle buyurmuşlar :
«Namaza ikaamet
getirildimi artık farz namazdan başka namaz yoktur.»
Bu hadîsi, bana Muhammed
b. Hatim ile İbni Râfi' dahî rivyet ettiler. Dediler ki: Bize, Şebâbe rivayet
etti. (Dediki): Bana, Verkaa' bu isnâdla rivayet etti.
64 - (710) وحدثني
يحيى بن حبيب
الحارثي.
حدثنا روح.
حدثنا زكرياء
بن إسحاق.
حدثنا عمرو بن
دينار. قال: سمعت
عطاء بن يسار
يقول، عن أبي
هريرة عن
النبي صلى الله
عليه وسلم؛
أنه قال "إذا
أقيمت
الصلاة، فلا
صلاة إلا
المكتوبة".
{64}
Bana Yahya b. Habîb
El-Hârisî de rivayet etti. (Dediki): Bize Ravh rivayet etti. (Dediki): Bize
Zekeriyyâ b. İshâk rivayet etti. (Dediki): Bize Amr b. Dînâr rivayet etti.
Deediki: Atâ' b. Yesâr'i, Ebû Hureyre'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'den naklen rivayet ediyorum derken işittim. Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) :
«Namaza ikaamet
getirildiği vakit, farz namazdan başka namaz yoktur.» buyurmuşlar.
(710) وحدثناه
عبد بن حميد.
أخبرنا
عبدالرزاق.
أخبرنا زكرياء
بن إسحاق،
بهذا
الإسناد،
مثله.
{….}
Bize, bu hadîsi Abd b.
Humeyd de rivayet etti. (Dediki): Bize Abdürrezzâk haber verdi. (Dediki): Bize
Zekeriyyâ b. İshâk bu isnâdla, bu hadîsin mislini haber verdi.
م (710)
وحدثنا حسن
الحلواني.
حدثنا يزيد بن
هارون. أخبرنا
حماد بن زيد
عن أيوب، عن
عمرو بن
دينار، عن
عطاء بن يسار،
عن أبي هريرة،
عن النبي صلى الله
عليه وسلم،
بمثله. قال
حماد: ثم لقيت
عمرا فحدثني
به. ولم يرفعه.
{….}
Bize Hasenü'I-Hulvânî de
rivayet etti. (Dediki): Bize Yezîd b. Harun rivayet etti. (Dediki): Bize,
Hanımâd b. Zeyd, Eyyûb'dan, o da Amr b. Dînâr'dan, o da Atâ' b. Yesâr'dan, o da
Ebû Hureyre'den, o da Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'den naklen bu hadîsin mislini haber verdi.
Hammâd: «Sonra ben Amr'a
tesadüf ettim de, bu hadîsi bana rivayette bulundu; Ama ref etmedi.» demiş.
İzah:
Bu hadîs farz namaza
ikaamet getirildikden sonra, nafile namaza niyetlenmenin, yasak olduğuna
delildir. Bu hususta Revâtib denilen Beş vaktin sünnetleri ile sair nafile
namazlar arasında fark yoktur. Cumhûr-u ulemâ ile Şafiî'nin mezhebi budur. Hz.
Ömer (Radiyallahû anh) ikaamet getirildikten sonra sünnet kılanları dövermiş.
Hanefîler'e göre, sabah
namazının sünnetini kılmayan bir kimse farzın ikinci rek'âtına yetişeceğini
aklı keserse ikaarnetden sonra evvelâ sünneti kılar. İmam Mâlik 'den bir
rivayete göre sabah namazının sünnetini kılmayan kimse farzın ilk rek'âtına
yetişeceğine; diğer rivayette ikinci rek'âtına yetişeceğine aklı keserse
sünneti mescid hâricinde kılar. Başka br rivayete göre imam Mâlik bu meselede
Şafiî ile beraberdir. Sevrîye göre farzın ilk rek'âtına yetişeceğini aklı
keserse ikaametden sonra sünneti kılar.
Ulemadan bâzıları
sünnetin mescid hâricinde bir yerde kılınacağını, ikaamet getirildikten sonra
mescidin içinde kılınamıyacağını söylemişlerdir.
Hadîsin râvîlerinden
Hammâd'ın: «Sonra Amr'a rastladım da bu hadîsi bana rivayette bulundu; ama ref
etmedi.» sözü, hadîsin sıhhatına ve merfû' oluşuna zarar vermez. Çünkü
râvîlerin ekserisi, onu merfû' olarak rivayet etmişlerdir.
Tirimzî: «Bu hadîsin
merfû' olan rivayeti daha sahîhdir.» demişdir.
Kitabımızın başında
gördüğümüz vecihle bir hadîsin merfû' olan rivayeti, mevkuf rivayetine tercih
edilir. Velev ki merfû' olarak rivayet edenlerin sayısı daha az olsun. Sahîh
olan mezhep budur. Hammâd hadîsinde ise merfû' olarak rivayet edenlerin sayısı
daha çoktur. Binâenaleyh merfû' rivayetin kabul edilmesi evleviyyette kalır.
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in :
«Namaza ikaamet
getirildimi artık farz namazdan başka namaz yoktur.» sözünden murâd: namazın
kemâli yâni sevabı yokdur; demekdir. Yoksa kılınan namaz sahîhdir, Çünkü böyle
bir namazın kazasını emretmemişdir.